38 milyon tondan 150 milyon tona: Demiryolu "yük" alacak
Demiryoluyla yük taşımacılığında yeni dönem, yeni yatırımlarla başlıyor. OSB ve liman bağlantılarının da projelendirileceği yeni yatırımlar ile demiryolu yük taşımacılığı 4 yılda 38 milyon tondan 150 milyon tona çıkacak…
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, 4 yıllık eylem planını DÜNYA’ya anlattı. Yeni yatırımlar ile demiryolunda yük taşımacılığının 4 yılda 38 milyon tondan 150 milyon tona çıkacağını açıklayan Uraloğu, yeni projelerin kaynağını, Yap İşlet Devret modeli ile yapılan köprüler, yollar ve limanlardan sağlanacak gelirin oluşturacağını söyledi.
Uraloğlu DÜNYA’ya anlattı…
Gerçekleşmeleri ve 4 yıllık eylem planını DÜNYA’ya anlatan Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, demiryolu projeleri başta olmak üzere yeni projelerin kaynağını, Yap İşlet Devret modeli ile yapılan köprüler, yollar ve limanlardan sağlanacak gelirin oluşturacağını söyledi.
Sanayi ve tarımsal üretimde maliyetleri düşürüp, hızı artıracak demiryolu taşımacılığı projelerine ağırlık verileceğini dile getiren Uraloğlu, “Demiryollarında yük taşımacılığı çok önemli. Burada ağı geliştirirken OSB ve liman bağlantılarını da sağlamayı planlıyoruz. Bu yolla üreticimizin rekabet avantajını ve hızını artıracak, maliyetlerini düşüreceğiz” dedi.
Uraloğlu, “OSB’lerden hatta sanayi tesislerinin içinden yükü alıp doğrudan lojistik merkezlere, limanlara aktarmak istiyoruz. Şu anda 439 kilometre böyle hattımız var, 268 kilometre daha 2028 yılına kadar yapmış olacağız. Yük taşımacılığında şu anda 38 milyon ton yüzde 5 gibi bir oran var, bunu 2028’de 150 milyon tona, 2053’te de 448 milyon tona eriştirerek yüzde 22’lik bir payı inşallah demir yollarının üzerine yüklemiş olacağız” şeklinde konuştu.
Uraloğlu, “Yap-İşlet-Devret modeliyle yapılan ve başta çok eleştirilen yolları-köprüleri kapatalım Türkiye felç olur. Ayrıca projelerin büyük bölümünde verilen garanti rakamları aşıldı ve devlet gelir elde etmeye başladı” dedi.
Verilen garantiler ve gerçekleşmeler ile ilgili ayrıntı da veren Uraloğlu, “Osmangazi Köprüsü için araç garantisi 40 bindi; şu anda ortalama 60 bin araç geçiyor… Avrasya Tüneli geçiş garantisi yaklaşık 70 bindi; bugüne kadar toplam 141 milyon araç geçişi oldu ve bu yıl ortalama 75 bin araç geçiyor.
İstanbul-İzmir Otoyolu’nda araç garantisini yüzde 20 oranında aştık. Kuzey Marmara Otoyolu’nda garantinin yüzde 50’sini aştık. 2025 yılında garanti sayısına ulaşılacağını tahmin ediyoruz. İstanbul Havaalanı hava kargo taşımacılığında, uçuş sayılarında ve yolcu trafiğinde rekorlar kırıyor. Garantiler aşıldı ve devlet yaklaşık 22 milyar Euro kira alacak” şeklinde konuştu.
“YİD projelerini 1 gün kapatın Türkiye felç olur”
Bakan Uraloğlu, “Kuzey Marmara Otoyolu çok eleştirildi. “Gereksiz” denildi. Bugün 150 bin civarında araç geçiyor. Bir gün kapatmayı düşünsek bütün İstanbul, hatta Türkiye felç olur. Yavuz Sultan Selim Köprüsü de çok eleştirildi, Avrasya Tüneli de. Bugün Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nden günde 140 bin araç geçiyor. Avrasya Tüneli’nden de 70 bine yakın araç faydalanıyor. Bu güzergahları 1 gün kapatsak ve zaten kapasiteleri dolu olan 15 Temmuz veya Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’ne yönlendirsek 240 bin aracın üzerine 150 bin araç ilave etmek demek.”
“Zaman, yakıt tasarrufu verimliliği artırdı…”
“Osmangazi Köprüsü’ne de “Gereksiz” denildi. Bu yıl ortalama 60 bin araç geçiyor. Yapılmasaydı 100kilometrelik İzmit Körfezi’ni dolaşacaktı araçlar. Veya sınırlı sayıdaki feribotla geçecekti. Dolayısıyla o 100 kilometredeki yakıt da dahil, kazanılan zaman da dahil hepsi milli servettir. Verimliliktir.
“Bu projelerin tamamı devlete para kazandıracak”
2028 yılından itibaren, bu projelerin tamamı tek tek devlete geçecek. Devlet devralacak ve işletmesini yapacak veya tekrar kiralayacak. Bunlar devralındığında, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın yatırım bütçesini bu kalemler dolduracak. Hazine’ye yük olmadan proje geliştirip yapabilecek.”
Yeni projeler…
“Akyazı ile Ankara arasında hizmet veren, Bolu Tüneli’nin de içinde bulunduğu otoyola, kardeş otoyol geliyor. 1 milyar euroya mal edilecek ve 200 kilometre uzunluğunda olacak otoyol, gidiş geliş 3’er şeritli olarak planlanıyor. Ayrıca Ankara-İstanbul arasını 80 dakikaya düşürecek yeni Hızlı Tren Projesi de 2028’de bitirilecek. 344 kilometrelik güzergahta 350 kilometre sürat yapılabilecek Ankara-İstanbul Süper Hızlı Tren Hattı’nda 120 kilometreyi bulan 52 tünel inşa edilecek.
Eskişehir-Antalya Hızlı Tren Projesi de planlanıyor
Tamamlandığında İstanbul Antalya arası 4 saat 45 dakikaya, Eskişehir Antalya arası ise 2 saate düşecek. 293 kilometrelik Kırıkkale-Samsun, 513 kilometrelik Samsun-Trabzon-Sarp ve ihale aşamasında olan 143 kilometrelik Çatalca-Çayırova, 192 kilometrelik Aksaray-Yenice Hızlı Tren Hattı ise planlanan diğer projeler arasında yer alıyor.
“11 trilyon dolarlık ticaret hattının merkezindeyiz”
Uraloğlu, “Ülkemiz 4 saatlik uçuş süresiyle, yaklaşık 1 milyar 650 milyon insanın yaşadığı, 43 trilyon 200 milyar dolar Gayri Safi Milli Hasıla’ya sahip ve 11 trilyon dolar ticaret hacmi bulunan 67 ülkenin merkezi konumunda. Üç kıtayı birbirine bağlayan jeopolitik konumuyla da Avrupa, Asya ve Afrika ülkelerinin ekonomik ve sosyal gelişimleri için çok önemli bir noktada bulunuyor. Bu gerçeklerden hareketle son yıllarda ülke içinde çok modlu ulaşım bağlantıları sağlamanın yanı sıra, uluslararası koridorlar oluşturarak, kıtalar arasında kesintisiz ve kaliteli ulaşım altyapıları tesis ediyoruz” dedi.
Uraloğlu, “2020-2050 yılları arasında ulaşıma yönelik talebin, yolcu sayısı-km cinsinden iki katına çıkacağı öngörülüyor. 2020 yılında 12 milyar ton olan dünya ticaret hacminin 2030 yılında 25 milyar tona, 2050 yılında 95 milyar tona ve 2100 yılında ise 150 milyar tona çıkacağı tahmin ediliyor. Ülkemizde şu anda yaklaşık 26, 5 milyon olan araç sayısı 2050’li yıllarda 55 milyon civarında olacak. İşte biz de bu gerçekler ışığında çalışmalarımızı hayata geçiriyoruz” diye konuştu.
194 milyar dolarlık yatırımla yıllık 30 milyar dolar tasarruf
Yapılan 194 milyar dolarlık yatırımla yaklaşık 1 trilyon 260 bin dolarlık üretime katkı sağlandığına dikkati çeken Uraloğlu, “Gayri safi yurt içi hasılaya 606 milyar dolarlık bir katkı sağlamışız. İhracata yine yaklaşık 110 milyar dolarlık, vergiye 31,6 milyar dolarlık ve her yılda yaklaşık 1 milyon kişiye kabaca katkı sağlamışız. Bunların tasarruf etkisine bakacak olursak bütün sektörlerde yaklaşık 30 milyar dolarlık tasarruf ediyoruz” ifadelerini kullandı.
“Kapıkule’den Gaziantep’e hızlı tren”
Osmaneli-Bursa-Balıkesir Hızlı Tren Hattı’nı 2026’da bitireceklerini belirten Uraloğlu, “Mersin, Adana, Osmaniye, Gaziantep hattımızı 2027’de bitireceğiz. Kapıkule’den girdiğimizde Gaziantep’ten hızlı trenle çıkmış olacağız. Ankara’nın İzmir’e bağlantısını sağlayacak 508 kilometrelik yüksek hızlı tren hattını 2028’de bitirmeyi hedefliyoruz. Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nden de geçecek olan ve Uzakdoğu’yu Londra’ya ikinci defa bağlayacak olan demir yolu hattımızı yine planlıyoruz.
Karadeniz’e ulaşacak demir yolu hattımızın ilk etapta Kırıkkale ile Çorum arasının 2028’e kadar bitirilmesini planlıyoruz. Ankara-İstanbul arasında süper hızlı tren projemizi bitirdik. Bunun fizibilitelerini yapıyoruz. Ankara ile İstanbul arasını iki durakla yaklaşık 80 dakikada kat etmiş olacağız. Bunu da 2028 için iddialı olabilir ama bunu da inşallah ihalesini yapıp bunun da yapım çalışmalarına başlayacağız” şeklinde konuştu.
“Güneydoğu sanayicisi en kısa yoldan limana ulaşacak”
Uraloğlu, “Amanoslar’ı geçen hem demir yolu, hem de otoyol hattımızı planladık. Gaziantep başta olmak üzere Güneydoğu sanayicisini en kısa yoldan limanla buluşturmayı hedefliyoruz. Ve İskenderun sahilinde sıkışmış olan sanayi bölgesine de, Amanoslar’ın arkasına, Hassa tarafına doğru da ciddi bir genişleme imkânı sağlamış olacağız. Sadece ulaştırmayı değilülkemizin ekonomisine ve gelişmesine nasıl katkı sağlarız, onu da düşünüp planlamaya çalışıyoruz” şeklinde konuştu.
Geniş bantta 112 milyon abone hedefi…
Haberleşmede 2028’e kadar yaklaşık 10 milyar dolarlık bir yatırım yapmayı planladıklarına dikkat çeken Uraloğlu, “Burada geniş bant abone sayısını 112 milyona, mobil abone sayımızı da 102 milyona ulaştırmayı hedefliyoruz. İnternet hizmetini ise 100 megabit saniyeye ulaştırarak her eve ulaşmayı hedefliyoruz. Aynı zamanda 6G için de çalışmalarımız hızlı bir şekilde sürüyor” diye konuştu.
Havalimanlarına 20 milyar dolar
Havayollarında 2053’e kadar yaklaşık 19,5 milyar dolarlık bir yatırım yapmayı planladıklarını belirten Uraloğlu, “2028’e kadar da 57 olan havalimanı sayımızı 61’e yükseltmeyi hedefliyoruz. 2028’e kadar havalimanlarının genişletilmesi çalışmalarına başladık. Esenboğa, Antalya ve Trabzon havalimanlarını önceliklendirdik. Bu arada Çukurova Havalimanı’nı da söz verdiğimiz gibi hizmete aldık.” dedi.
Yerli AUS 2026’da devrede
Akıllı Ulaşım Sistemleri (AUS) mimarisi ve yazılımı geliştirdiklerini de ifade eden Uraloğlu, “Akıllı Ulaşım Sistemlerinin ve Kooperatif Akıllı Ulaşım Sistemlerini tek bir merkezi yazılım çatısı altında toplayarak AUS standardizasyonunu sağlayacağız. Ayrıca proje kapsamında K-AUS ve AUS Sistemlerin kurulacağı Antalya ile İstanbul’da Fiber ve Enerji altyapı kurulumlarını da gerçekleştireceğiz. Proje yazılım altyapısının tamamlanmasını ve saha kurulumunu 2025 yılında, projemizi de 2026 yılı içerisinde tamamlamayı hedefliyoruz” dedi.
Akıllı ulaşım için mevzuat geliyor
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Akıllı Ulaşım Sistemleri teknolojisi ile donatılmış Yavuz Sultan Selim Köprüsü Kuzey Çevre Otoyolu’nda şehir dışı lojistik merkezleri arasında sürücüsüz lojistiğe imkân tanıyacak Seviye-4 Otoyol Pilotu Teknolojisine sahip otonom kamyonunu test etti.
Bakan Uraloğlu, “Otonom araçların optimum düzeyde çalışabilmesi için onlara uygun olarak yolların da akıllı ulaşım sistemleriyle donatılmış akıllı yollar olması gerekiyor. Bu kapsamda tüm ulaşım modlarında mevcut yol kapasitelerini etkin kullanarak; seyahat sürelerini azaltmak, trafik güvenliğini arttırmak ve enerji verimliliği sağlayarak ülke ekonomisine katkı sağlamak için akıllı ulaşım sistemlerini yaygınlaştırıyoruz” dedi.
Uraloğlu, tüm ulaşım modlarında mevcut yol kapasitelerini etkin kullanarak; seyahat sürelerini azaltmak, trafik güvenliğini arttırmak ve enerji verimliliği sağlayarak ülke ekonomisine katkı sağlamak için akıllı ulaşım sistemlerini yaygınlaştırdıklarını belirterek, “Araçların birbirleri ve çevreleriyle veri transferi sağladığı otonom sürüş sistemleri için de mevzuat oluşturuyoruz” dedi.
KAYNAK: Ferit PARLAK – DÜNYA
LOJİPORT